زهکشی چیست؟
یکی از عملیاتهای مهم در زمینهای کشاورزی و ورزشی زهکشی است. زهکشی در لغت به معنی خارج کردن آب اضافی از زمین می‌باشد و زهکشی معمولا در زمینهای کشاورزی انجام می‌شود. عملیات زهکشی یکی از کارهایی است که از دویست سال قبل مرسوم بوده است و مردم آن را انجام می‌دادند. البته خارج شدن آب از زمین بطور طبیعی نیز صورت می‌گیرد اما زهکشی این فرآیند طبیعی را سرعت می‌‍‌بخشد و باعث سریع شدن عملیات می‌شود.
زهکشی در زمینهای ورزشی
در این گونه زمین‌ها برای خارج کردن سریع آب باران یا آب آبیاری، لوله زهکش بهترین روش می‌باشد. در نهایت با زهکشی سریع از آسیب دیدن به این زمین‌ها جلوگیری شده و امکان استفاده بیشتر و بهتر از آنها فراهم می‌گردد.
عوامل بوجود آورنده ماندآبی
همانطور که میدانید علت انجام عملیات زهکشی پدیده ماندآبی است. پدیده ماندآبی به باقی ماندن آب در زمین گفته می‌شود که این پدیده عوامل مختلفی دارد. برخی از عوامل ایجاد کننده ماندآبی عبارتند از
- نشت از کانالهای آب یا رودخانه‌ها در اراضی کشاورزی
- آبهای اضافی حاصل از بارندگیهای مداوم و سنگین
- بالا آمدن سطح آبهای زیر زمینی
- آبیاری اضافی به منظور اصلاح خاک و خارج ساختن املاح از بستر فعالیت
- وجود موانع فیزیکی مانند ساختمان، جاده، پل، در مسیر آبهای زیر سطحی که جریان آب را متوقف می‌کنند.
دلایل استفاده از زهکش زیر زمینی
زهکشی امری مهم در عملیات آب و خاک است و باید به آن توجه شود. آب به عنوان یک ماده حیات بخش در هر جایی که انسان زندگی کند ضروری و لازم است. اما وفور و فراوانی این آب یا بیش از حد معمول ماندن آب در خاک باعث به وجود آمدن پدیده ماندآبی می‌شود که مضرات زیادی دارد و باید برای جلوگیری از این پدیده عملیات زهکشی را انجام داد.
اثرات ماندآبی بر روی خاک نمونه زهکشی پی وی سی
در حالت عادی گیاهان حداکثر چند ساعت می‌توانند حالت ماندآبی را تحمل نمایند و بعد از این آب گیاه به تدریج از بین می‌رود و خشک می‌شود. حالت ماندآبی باعث محدود شدن اکسیژن داخل می‌شود. همچنین به علت کاهش فعالیت میکرواورگانیسم‌های خاک، دمای خاک کاهش می‌یابد و این شرایط برای گیاه مناسب نیست. در شرایط ماندآبی ریشه گیاه مقدار کمی از مواد غذایی را جذب می‌کند و در نتیجه فقر غذایی نیز برای گیاه به وجود می‌آید. تمام این عوامل و شرایط باعث توقف رشد گیاه و از بین رفتن آن می‌شود. در نتیجه این امر کاهش تولید محصول کشاورزی خواهد بود.
حجم زیاد آب در یک زمان کوتاه می‌توانند حالت بسیار خطرناکی را در اطراف ساختمان، پل و سازههای بشری به وجود آورد. در جاده‌ها مهمترین عامل تخریب سطح جاده پدیده ماندآبی است. علت این پدیده در جاده‌ها وجود آب اضافه حاصل از بارندگی است که عمدتاً در زمستان باعث یخزدگی سطح جاده می‌شود.
لوله‌های زهکشی
لوله‌ها در عملیات زهکشی اهمیت زیادی دارند. مهمترین موارد کاربرد لوله‌های زهکش در زمینهای کشاورزی خارج کردن آب اضافه حاصل از آبیاری یا بارندگی است. در نتیجه استفاده از یک لوله پی وی سی زهکش سیستم زهکش زیر زمینی، توازن خوبی بین آب و اکسیژن خاک ایجاد می‌شود و به خوبی مشکل ماندآبی را حل می‌کند.
منبع: شرکت پارس اتیلن کیش