روشهای دفع فاضلاب
مسئله دفع فاضلاب از محیط زیست انسان از زمانی بوجود آمد که مردم به زندگی گروهی روی آوردند و زندگی اجتماعی را برگزیدند. زندگی اجتماعی همراه با شبکه فاضلاب. با پیدایش شهرها و گسترش شبکه‌های آبرسانی، بشر برای پاک نگهداشتن محیط زندگی خویش و دفع فاضلاب و پساب تولیدی را لازم دید. بنابراین شبکه دفع فاضلاب مورد توجه قرار گرفت بطوریکه امروز موضوع دفع، جمع آوری، تصفیه فاضلاب در همه جوامع ضرورت دارد.
باتوجه به اینکه عامل بیماریهایی مانند وبا، حصبه، یرقان، فلج اطفال، بعضی از کرمهای انگلی و ... میتوانند در فاضلاب حضور داشته باشند لذا دفع بهداشتی و صحیح فاضلاب در مناطق روستایی تامین کننده سلامت اهالی روستا خواهد بود.
فاضلاب تولیدشده ناشی از شستشو بخشی از فاضلاب خانگی است که مواد مدفوعی و فاضلاب توالت در آن وجود ندارد. در روستاها این فاضلابها شامل فاضلاب حاصل از آشپزخانه و یا شستشوی البسه و حیاط می‌باشد. هر نوع فاضلابی باید با روش مناسب خود دفع شود.
روشهای دفع فاضلاب حاصل از شستشو:
الف) چاه جذبی:
یکی از روشهای دفع فاضلاب استفاده از چاه جذبی است. منظور از چاه محفظه‌ای است که فاضلاب در آن ذخیره شود به نحوی که حشرات و حیوانات به آن دسترسی نداشته باشند. جهت جلوگیری از آلودگی چاه آب توسط چاه فاضلاب، چاه فاضلاب در ارتفاع پایین‌تر از چاه آب و در فاصله 15 تا 30 متری زمین حفر گردد. هر چه جنس زمین چاه جذبی سست و قابل نفوذ باشد این فاصله زیادتر است و بر عکس. کف چاه در زمینهای یکنواخت غیر آهکی بایستی حداقل 5/1 تا 3 متر بالاتر از سطح آب زیرزمینی قرار گرفته باشد. علت این امر جلوگیری از انتشار آلودگی چاه جذبی در محیط است. دیواره قسمت بالایی چاه جذبی فاضلاب باید طوقه چینی شود و قطر آن کمتر از قسمتهای دیگر باشد و با مصالح بادوام پوشش داده شود.
ب) شبکه جمع آوری فاضلاب
یکی دیگر از روشهای دفع فاضلاب شبکه فاضلاب است. در صورتیکه در روستا شبکه جمع آوری فاضلاب ایجاد شده باشد با اتصال فاضلاب ساختمان به شبکه فاضلاب می‌توان به راحتی فاضلاب را دفع کرد. فاضلاب جمع آوری شده در شبکه فاضلاب به تصفیه خانه فاضلاب منتقل شده و پس از انجام فرایندهای تصفیه، در محل مناسبی که آلودگی زیست محیطی ایجاد نکند دفع میگردد.
ج) سپتیک تانک
آخرین روش دفع فاضلاب ساختمان استفاده از سپتیک تانک یا انباره تعفن و یا گندانبار است. در صورتیکه در روستا شبکه جمع آوری فاضلاب وجود نداشته باشد و جنس زمین اجازه استفاده از چاه جذبی را نمی‌دهد می‌توان از سپتیک تانک جهت دفع فاضلاب استفاده کرد.
سپتیک تانک یک مخزن ته نشینی غیر قابل نفوذ است که فاضلاب تولیدی از طریق لوله فاضلاب به داخل آن ریخته می‌شود. سپتیک تانک به جداسازی و تجزیه مواد جامد از فاضلاب کمک می‌کند. پساب سپتیک تانک معمولا به کمک چاه جذبی در زمین دفع می‌شود و لجن باقیمانده در مخزن هرچند وقت یک بار تخلیه میگردد.