محاسبه حجم انباره چاه جذبی

محاسبه حجم انباره چاه جذبی

یکی از روشهای سنتی دفع فاضلاب استفاده از چاه جذبی است که کماکان در مناطق دارای زمین آبکش و سطح آبهای زیرزمینی پایین مورد استفاده قرار میگیرد.

همانطور که می‎دانید ورود مستقیم فاضلاب به داخل چاه جذبی بدون انجام عملیات پیشتصفیه فاضلاب، قابلیت این نوع چاه را در کاهش آلودگی فاضلاب به شدت کاهش میدهد که این امر موجب آلودگی محیط زیست و منابع آب زیرزمینی میگردد. لذا استفاده مستقیم و بدون پیش‎تصفیه از اینگونه چاهها برای دفع فاضلاب توصیه نمیشود. این امر علاوه بر آلودگی محیط زیست و آب‎های زیرزمینی، باعث کاهش دورههای تخلیه چاه و عملیاتهای چاه مانند تخلیه چاه، لایروبی چاه، کف تراشی چاه می‎شود. اگر فاضلاب تولیدی قبل از ورود به چاه تصفیه (پیش تصفیه) شود، دیگر از بابت پرشدن چاه و علمیات پردردسر تخلیه چاه آسوده خواهید بود. پیش تصفیه فاضلاب عملیات تخلیه چاه را به تاخیر می‎اندازد.

اتصال به سیستم فاضلاب شهری (در صورت وجود زیرساخت) و یا استفاده از پکیجهای فاضلاب مجهز به فن هوادهی که عملیات تصفیه فاضلاب در آنها با کمک باکتریهای هوازی و در نتیجه با کاهش بوی فاضلاب صورت میگیرد، روشهای مطمئنتری در این خصوص محسوب میگردد.

 در صورت انتخاب چاه جذبی به عنوان گزینه دفع فاضلاب انسانی و استفاده از آن در ساختمان باید ابتدا فاضلاب را به داخل یک انباره تعفن (سپتیک تانک یا گندانبار) هدایت کرد تا با ایجاد ایستایی و تاخیر در حرکت فاضلاب به مدت تقریبی 24 ساعت، لجن موجود در فاضلاب تهنشین شده و سپس آب باقیمانده به چاه جذبی هدایت شود.

 با توجه به فرآیند هضم لجن در چاه جذبی و سپتیک تانک (انباره تعفن) با استفاده از باکتریهای بیهوازی، بوی متعفن و نامناسبی همراه با گازهای قابل انفجار از این دو سیستم متصاعد می‎شود که حتما باید با درنظرگرفتن لوله ونت مستقل با اندازه حداقل 4 اینچ به محوطه آزاد و دور از محل اسکان ساکنین (به عنوان مثلا بام ساختمان) تخلیه گردد.

در ضمن اتصال لولههای آب باران به چاه جذبی فاضلاب نیز کاملا اشتباه است و باید جدا از آن احتراز نمود. زیرا در هنگام بارش باران به ناگهان حجم زیادی از آب وارد سپتیک تانک یا چاه جذبی شده و موجب بر هم خوردن اکوسیستم و نظم موضعی باکتریهای بیهوازی و اختلال در فرآیند و عملیات هضم لجن و همچنین برهم خوردن لجن و متصاعد شدن بوی متعفن و ناخوشایند فاضلاب و پخش آن در محوطه ساختمان میگردد.

علاوه بر این با این کار دوره‎های تخلیه چاه نیز کوتاه‎تر می‎شود. یعنی با ورود آب باران به داخل چاه جذبی، فاضلاب تولیدی در داخل چاه افزایش یافته و پس از مدتی نیاز به تخلیه چاه خواهد داشت.

در هر صورت چنانچه برای دفع فاضلاب در پروژهای مسکونی واقع در مناطق معتدل و نیمه خشک (مانند شهر تهران و حومه) بخواهیم از چاه جذبی استفاده کنیم، حجم انباره چاه از طریق رابطه زیر محاسبه می‎شود:

V [lit] = 90 [Lit/Per] x تعداد نفرات ساکن x 0.01 x 30.5 x 12 x (10~15) x 0.5
0.01: ضریب فاضلاب جامد
30.5: ضریب حفر چاه
12: تعداد ماه‌های سال
10~15:  دوره طراحی چاه که معمولا ده الی پانزده سال در نظر گرفته میشود
0.5: ضریب فاضلاب جامد پس از گذشت ده الی پانزده سال

منبع: سایت بهداشت محیط ایران