انواع فاضلاب خانگی
فاضلاب سبک
فاضلابی که از آب خالص با محتویات سبک تشکیل شده باشد مانند فاضلاب کفشوی حمام و دستشویی . تخلیه چاه و تخلیه این نوع فاضلاب با پمپهای عادی نیز قابل انجام است. پمپهای سبک و ساده تخلیه چاه از تخلیه چاه‌های حاوی فاضلاب سبک برمیآیند و به راحتی آنها را تخلیه می‌کنند.
فاضلاب سنگین
فاضلابی که حاوی فضولات انسانی یا حیوانی و مواد سنگین باشد. لولههایی که فاضلاب سنگین را عبور میدهند دارای قطر و شیب بیشتری نسبت به لولههای حامل فاضلاب سبک هستند. برای تخلیه چاه حاوی فاضلاب سنگین باید با استفاده از پمپهای مکنده تخلیه چاه و تانکرهای حمل تخلیه چاه، فاضلاب سنگین درون چاه را تخلیه کرده و به تصفیهخانههای فاضلاب انتقال داد.
انواع چاه فاضلاب
برای حفر چاه فاضلاب باید به نکاتی توجه کرد. مهمترین شرط لازم جهت حفر چاه فاضلاب در یک محل، مناسب بودن جنس خاک برای جذب آب است. جهت تخلیه فاضلاب سبک و سنگین جمعآوری شده توسط سیستم لوله کشی فاضلاب معمولا سه نوع چاه در ساختمان حفر می‌شود.
از آنجایی که فاضلاب آشپزخانه حاوی چربی زیاد به همراه مواد غذایی است که پس از ته نشین شدن در چاه بعد از مدتی زمین را غیر قابل نفوذ میکند. با توجه به این موضوع باید برای آشپزخانه چاه جداگانهای در نظر گرفته شود.
اجزاء سیستم فاضلاب لولهها
دریچه بازدید
دریچهای که در مواقع گرفتگی لوله فاضلاب برای رفع گرفتگی و تمیز کردن لوله فاضلاب بدون نیاز به شکافتن ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیفون
سیفون یک وسیله آببندی شده می‌باشد که در محل اتصال وسیله بهداشتی به لوله فاضلاب قرار می‌گیرد و وظیفهاش جلوگیری از ورود گازهای متعفن سیستم فاضلاب به فضای داخل ساختمان و منزل است.
سیفوناژ
سیفوناژ عبارت است از اثر فشار اتمسفر در تخلیه مایع در نتیجهی پیدایش خلا نسبی در لوله
سیفوناژ خود به خود
این عمل سیفوناژ (سیفوناژ خود به خود) در صورتی روی می‌دهد که ساقه بلند سیفون یک وسیله بهداشتی ساقهای که جهت جریان فاضلاب درآن به سمت پایین است پر از آب باشد به حالتی که وقتی آب از این ساقه تخلیه می‌شود در اثر مکش حاصله، آب داخل سیفون بطور کامل تخلیه گردیده و گازهای متعفن فاضلاب به داخل ساختمان راه می‌یابند.
سیفوناژ غیر مستقیم
بر اثر سقوط و تخلیه فاضلاب یک وسیلهی بهداشتی واقع در طبقهی بالای یک ساختمان به داخل لولهی قائم اصلی مکشی در این لوله ایجاد می‌شود که هر چه ارتفاع سقوط فاضلاب مذکور بالاتر باشد میزان این مکش بیشتر خواهد بود. حال اگر وسیله بهداشتی دیگری در طبقه پایینتر وجود داشته باشد که فاضلاب خود را به این لوله قائم بریزد در اثر مکش تولید شده در داخل لوله آب داخل سیفون این وسیله بهداشتی بطور کامل تخلیه می‌شود و گازهای متعفن فاضلاب به داخل اتاقهای این طبقه راه می‌یابند. با تعبیه سیستم تهویه مناسب در راه سیفون به لوله قائم فاضلاب میتوان از بروز سیفوناژ غیر مستقیم جلوگیری کرد.
فشار معکوس
گازهای متعفن موجود در مجرای فاضلاب در اثر فشرده شدن در داخل لوله، فشارشان افزایش می‌یابد به طوری که گاهی میزان فشار داخل لوله فاضلاب به حدی است که باعث پرتاب آببندی سیفون متصله به لوله فاضلاب و پاشیدن فاضلاب به بیرون از لوله می‌شود. برای جلوگیری از ایجاد فشار معکوس داخل لوله فاضلاب باید با تعبیه لولههای تهویه مناسب و ارتباط دادن قسمتهای مختلف سیستم فاضلاب با هوای آزاد به نحوی از فشرده شدن گازهای فاضلاب در داخل لوله کشی فاضلاب جلوگیری کرد.
وسایل بهداشتی متصل به سیستم فاضلاب ساختمان
برخی از وسایل بهداشتی که به سیستم فاضلاب ساختمان متصل میشوند عبارتند از:
- دستشویی
- مستراح
- وان حمام
- سینک آشپزخانه
- ظرفشویی
- کفشوی
- و غیره
سپتیک تانک (SEPTIC TANKS)
سپتیک تانک یا مخزن تعفن سادهترین نوع تصفیهخانه تک واحدی است که تصفیه زیستی و تصفیه مکانیکی (ته نشینی) با کمک باکتریهای بیهوازی به صورت همزمان در آن انجام می‌شود. سپتیک تانک از انبار سرپوشیدهای از جنس بتن ساخته شده است که فاضلاب پس از ورود به انباره و به علت کاهش سرعت جریان آن، قسمتی از مواد معلق خود را بصورت رسوب و ته نشینی از دست می‌دهد و از سوی دیگر انباره به سمت بیرون میرود. مواد تهنشین شده در سپتیک تانک بصورت لجن در کف انباره آن به کمک باکتریهای بیهوازی هضم می‌شود. از این عملیات و فرایند غیرهوازی در تصفیه فاضلاب میتوان بدون استفاده از تکنولوژی پیچیده و پرهزینه روشهای معمول، تصفیه فاضلاب را با هزینه بسیار کمتر و به نحو مطلوبتری به انجام رساند و به راحتی فاضلاب تولیدی را تصفیه کرد.
در این روش (استفاده از سپتیک تانک) در صورتیکه به فاضلاب اکسیژن نرسد، باکتریهای هوازی فعالیت رشد و نمو خود را از دست داده و در عوض باکتریهای بیهوازی فعالیت خود را شروع می‌کنند. کار باکتریهای بی هوازی بر این اساس است که اکسیژن مورد نیاز خود را از تجزیه مواد معدنی و مواد آلی موجود در فاضلاب بدست میآورند و به عبارت دیگر این باکتریها برخلاف باکتریهای هوازی، مواد نامبرده را احیاء می‌کنند.
نتیجه این فعالیت، تجزیه مواد آلی ناپایدار و تبدیل آنها به نمکهای معدنی پایدار و نیز گازهایی مانند گاز کربنیک، متان، هیدروژن سولفوره و ازت می‌باشد. به این ترتیب، ترکیبات آلی موجود در فاضلاب توسط یک دسته از میکروارگانیسمها به اسید استیک و گازهای هیدروزن و دی اکسید کربن تبدیل شده و سپس به وسیله دسته دیگری از میکروارگانیسمها به گاز متان تبدیل می‌شود که گاز متان حاصله از تجزیه، خود موجب از بین رفتن باکتریهای موجود می‌گردد.
مزایای دستگاه سپتیک تانک
از مزایای دستگاه سپتیک تانک بیهوازی، سرعت عملکرد، مقرون به صرفه بودن از نظر زمان، آسانی حمل و نصب آن در هر مکان، عدم نیاز به فضا و مکان گسترده، عدم نیاز به هزینه نگهداری بعدی و سرویس تعمیرات، عدم نیاز به قطعات مکانیکی و کادر متخصص می‌باشد. از دیگر مزایای سپتیک تانک عدم نیاز به تخلیه چاه است. با استفاده از سپتیک تانک دیگر نیازی به تخلیه چاه نخواهید داشت.
موارد کاربرد دستگاه سپتیک تانک
از دستگاههای سپتیک تانک در پروژه‌های مختلف جهت تصفیه فاضلاب آپارتمانها و ساختمانهای مسکونی، ویلایی ، هتلها، مراکز درمانی، بیمارستانها، کارخانجات، فاضلابهای شهری و روستایی، مراکز آموزشی، پادگانها ، پایانههای باربری و مسافربری و ... میتوان استفاده کرد.
منبع: وبلاگ مهندسی ساختمان (omransakhteman.persianblog)