با تولید فاضلاب نیاز به تصفیه آن نیز وجود خواهد داشت. با پیشرفت تکنولوژی و افزایش فاضلاب تولیدی توسط انسان باید به فکر راهی برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست و منابع زیست محیطی و آبهای زیرزمین بود. بهترین روش برای این امر، تصفیه فاضلاب است. با تصفیه فاضلاب میتوان آلودگی فاضلاب را از بین برد و از آب تصفیه شده در کشاورزی استفاده کرد. تصفیه فاضلاب و استفاده از آن در کشاورزی. حذف مواد آلاینده از فاضلاب به کمک فرآِیندهای بسیار متنوعی به انجام میرسد که بر این اساس فرآیندهای تصفیه فاضلاب را به سه دسته اصلی
تقسیم بندی مینمایند. در واقع فرایند تصفیه فاضلاب بسیار متنوع و مختلف است. برای تصفیه فاضلاب باید مراحل خاصی انجام شود تا فاضلاب تصفیه شده قابل استفاده باشد.
یکی از مراحل اصلی تصفیه فاضلاب فرایند فیزیکی در تصفیه فاضلاب است. تعریف فرایند فیزیکی تصفیه فاضلاب به این صورت است که به روشهایی که در آن برای جداسازی و حذف مواد آلاینده از نیروها و مکانیزمهای فیزیکی استفاده میشود، روشهای فیزیکی تصفیه فاضلاب میگویند. برخی از روشها مانند آشغالگیری، ته نشینی، دانه گیری و فیلتراسیون از جمله روشهای فیزیکی تصفیه فاضلاب هستند. فرایند تصفیه فاضلاب مراحل مختلفی دارد. اما روند کلی فرایند فیزیکی تصفیه فاضلاب به صورت زیر است.
۱- آشغالگیری
۲- شناورسازی
در ادامه به معرفی فرایند شیمیایی تصفیه فاضلاب میپردازیم. در برخی از موارد جهت حذف مواد آلاینده در فاضلاب لازم است که از یک فرایند شیمیایی استفاده شود. از این رو به روشهایی که در آنها از فرایندهای شیمیایی جهت تصفیه به کار برده میشود، روشهای شیمیایی تصفیه فاضلاب میگویند. روشهای شیمایی تصفیه فاضلاب کمک بسزایی در امر تصفیه فاضلاب میکنند.. چنین روشهایی در تصفیه فاضلاب بصورت مستقیم و غیر مستقیم سبب جداسازی مواد آلاینده از فاضلاب میگردند. تنظیم pH، لخته سازی، انعقاد، ترسیب شیمیایی و اکسیداسیون نمونههایی از روشهایی شیمیایی تصفیه فاضلاب میباشند. حال میخواهیم روند کلی تصفیه شیمیایی فاضلاب را بیان کنیم. روند کلی فرایند تصفیه شیمیایی فاضلاب به صورت زیر است.
فرایندهای بیولوژیکی نیز یک بخش دیگر از تصفیه فاضلاب میباشد. روشی را که در آن برای تصفیه فاضلاب از میکروارگانیسمها و فرایندهای بیولوژیکی مرتبط با آنها استفاده شده باشد، روش بیولوژیکی تصفیه فاضلاب میگویند. این روش تاثیر خوبی در تصفیه فاضلاب دارد. میکروارگانیسمها و به خصوص باکتریها هر یک در شرایط محیطی خاصی قادر به فعالیت و ادامه حیات میباشند بطوریکه برخی از باکتریها در حضور اکسیژن و برخی دیگر در غیاب اکسیژن میتوانند فعالیتهای حیاتی داشته باشند. بر همین اساس روشهای بیولوژیکی را از نظر حضور و یا عدم حضور اکسیژن در فرآیند به دو دسته کلی روشهای هوازی و بی هوازی تقسیم بندی مینمایند. فلسفه تصفیه هوازی و بی هوازی فاضلاب نیز همین است.
روشهایی چون لجن فعال، لجن فعال با هوادهی گسترده، صافیهای چکنده و RBC از جمله روشهایی هوازی و روشهایی مانند UASB و ASBR از جمله روشهای بی هوازی بیولوژیکی تصفیه فاضلاب هستند. تصفیه فاضلاب در دو روش هوازی و بی هوازی انجام میشود. روند کلی فرایند بیولوژیکی تصفیه فاضلاب به صورت زیر است.
منبع: شرکت مهندسی لوتوس (zslotus.com)